Çoğu zaman bu makineler büyük işletmelerde yer aldıkları için çalışanların bu makinede yakın mesafede bulunmamaları gerekir. Bu yüzden sürekli kontrol ve gözleme altında bulunmaları önemlidir. Bu iş araçlarının yanlış kullanılması sonucunda birçok iş kazası yaşanmıştır. İş güvenliği açısından dikkat edilmelidir. Bu büyük ve ağır makinelerin rutin olarak periyodik kontrolünün yapılması gerekmektedir. Sağlık ve İş Güvenliği Şartları Yönetmeliği’nde buna göre belirtilmiş maddeler bulunmaktadır. Kaldırma ve taşıma ekipmanları kontrol edilirken standart yükün 1,25 katı yük taşımaktadır. Bunun üzerinde yük taşınması madden yasaktır. O yüzden yük testlerinin yönetmeliğe uygun bir şekilde yapılması zorunludur. Fazla yük bu ekipmanların yük frenleri zorlayabilir ve istenmeyen kazalara neden olabilir. Bu kontroller yapılırken iş yerinin koşulları, kullanım süresi ve sıklığına göre değerlendirilir ve iş güvenliği uzmanlarınca risk değerlendirmesi sonucuna göre belirlenir. Bu kontrol aralığının yönetmelikte de belirtildiği gibi bir yılı aşmaması gerekmektedir.
En çok kullanılan kaldırma ve taşıma ekipmanları şunlardır; caraskal, vinç (portal, monoray, kule, yükleyici kren, gezer köprülü..), platform, asılı erişim donanımı, yükseltilebilen seyyar iş platformu, sütunlu çalışma platformu, taşıt kaldırma donanımı (araç kaldırma lifti), kriko, çektirme, transpalet, istif makinesi, inşaat asansörü, forklifttir. Kaldırma ve taşıma ekipmanlarından bazılarını sizler için açıklayacağız.
İnşaat Alanlarında Kullanılan Kaldırma ve Taşıma Ekipmanları
- Caraskallar
- Elektrikli Vinçler
- Krikolar
- Taşıma Arabaları
- Vinç Sapanları
- Zincir ve Halatlar
- Platformlar
- Hubzug
- Transpaletler
Caraskal: Diferansiyel palanga da denilebilir. Kaldırma kuvveti yükten daha azdır. Yükü kaldırma esnasında kaldırma kuvveti düşüktür bu yüzden uzun süre içinde kaldırma işlemini gerçekleştirir. Zaman açısından uzun süren bir işleve sahip olsa da en çok tercih edilen makinedir. Çeşitlerine göre kaldırma kapasitesi de artar. Her modelin yük kapasitesi farklıdır.
Hubzug: Ağır olan iki cismi zincirle bağlanması sonucunda birbirine yaklaştırır. Caraskal arasındaki tek fark hubzugun yatay olarak çalışmasıdır. Zincir boyları genel olarak 1,5 metredir. Ancak ek zincir de takılabilmektedir. Opçuk olarak da bilinmektedir.
Platformlar: Bu makineler yüksek alanlara çıkmak amacıyla kullanılır. Endüstriyel alanlarda kullanımı daha çok yaygındır. Asansör ve merdiven olmadan da çıkılması gereken yüksekliklerde bu makineler çalıştırılmaktadır. Daha çok inşaat alanlarında yüksek yerlere çıkmak için tercih edilmektedir. Kaldırma ve taşıma kapasiteleri olarak çeşitleri vardır. Kullanım amacına göre tercih edilmektedir.
Forkliftler: Kısa mesafede yük taşımak için kullanılırlar. İnsan gücünün yetmediği durumlarda kurtarıcıdırlar. Kolay ve rahat bir şekilde kullanılmaktadır. İşlerin kısa zamanda bitirilmesini sağlar. Taşıma kapasitelerine göre çeşitlendirilmiştir. Aynı zamanda çatallı istifleyici olarak da bilinmektedir.
Transpalet: Yükleme ve boşaltma işlerini yapan makinedir. Tek parça olan ürünlerin düz bir zemin üzerinde açık ya da kapalı alanlarda kısa sürede taşınmasını sağlar. Manuel kullanım özelliğine sahiptir. İterek ve çekerek kullanılır.
Vinçler: Bu makinelerin büyük ve küçük boyları vardır. Çelikten üretilmişlerdir. Yük kaldırıp, indirmeye yarar. Mini olan vinçler çeşitleri açısından birbirinden ayrılır. Kaldırma kapasitesine göre farklılık göstermektedir. Montajlanma işlemi kolaydır. Rahat kullanım sağlar. Bir yere rahatlıkla monte edilerek bir düzlem üzerinde de kullanılabilmektedir. Günümüzde bu makineler lojistik sektöründe de sıkça kullanılmaktadır. Malzeme ve ürünlerin uçaklara, gemilere, tankerlere…vb taşıyıcılara yüklenmesini sağlar. Bu makineleri uzun yıllar kullanan uzman operatörler tarafından kullanılmalıdır. Acemilerin kullanmaması gerekir çünkü istenmeyen kazalara sebep olabilir. Ülkemizde bu kazalar sonucunda birçok işçi hayatını kaybetmiştir. Profesyonellerinde dikkatlice kontrollü bir şekilde bu makineleri kullanmalıdır.
